Oj, widzę, że mój interpunkcyjny wiel-błąd sprawił Wam nie lada problem. Oj, ty niedobry! :)
Kochani, przyznaję, że zadanie było trudne, i być może zaskoczę Was bardzo, ale nikt nie podał czterech prawidłowych odpowiedzi. Przyznaję się bez bicia, że z premedytacją podrzuciłam Wam jedno wyjątkowo podchwytliwe zdanie (teraz możecie mnie bić :)). Które to było? Zaraz wszystko wyjaśnię.
Zacznę po kolei.
Zdanie 1
Prawidłowa odpowiedź: Film, podczas którego zasnąłeś, dostał aż dwa Oskary.
Pamiętacie może ze szkoły pojęcia takie, jak: zdanie podrzędne i nadrzędne? W naszym przykładzie należało wstawić dwa przecinki, ponieważ fragment "podczas którego zasnąłeś" to zdanie podrzędne wplecione w zdanie nadrzędne "Film dostał dwa Oskary".
Reguła: Przecinkami oddzielamy zdanie podrzędne, które zostało wplecione w zdanie nadrzędne.
Charakterystyczne wyrażenia rozpoczynające zdania podrzędne to: który (z którym, w którym, przy którym, dzięki któremu, dla którego, za którego, u którego), gdy, gdzie, kiedy, mimo że, o ile, ponieważ.
Inne przykłady:
- Numer telefonu, który mi podaliście, jest już nieaktualny.
- Przed wojną w tym miejscu, gdzie jest teraz Pałac Kultury i Nauki, stał nasz dom.
- Babcia, mimo że jest już w podeszłym wieku, nadal co roku wyjeżdża w góry.
Zdanie 2
Prawidłowa odpowiedź: W związku z remontem budynku szkolnego rozpoczęcie zajęć zostało przesunięte o tydzień.
Wiele osób po słowie "szkolnego" wstawia przecinek, którego nie powinno tam być. Dlaczego tak się dzieje? Czytając takie zdanie, właśnie w tym miejscu robimy malutką pauzę, dlatego większość z nas intuicyjnie chce wcisnąć tam przecinek. Nie ma co do tego żadnych gramatycznych podstaw, ponieważ fragment "w związku z remontem budynku" to tylko po prostu rozbudowane wyrażenie przyimkowe stojące na początku zdania.
Reguła: Przecinka nie stawiamy między rozbudowanym wyrażeniem przyimkowym stojącym na początku lub na końcu zdania a resztą zdania.
Charakterystyczne rozbudowane wyrażenia przyimkowe to:
- bez względu na /co/
- pod pozorem /czego/
- pod warunkiem /czego/
- pod wpływem /czego/
- pod względem /czego/
- w odniesieniu do /kogo, czego/
- w stosunku do /kogo, czego/
- w związku z /kim, czym/
- z powodu /kogo, czego/
- z wyjątkiem /kogo, czego/
- za pośrednictwem /kogo, czego/
- ze względu na /kogo, co/
Inne przykłady:
- Pod wpływem swojej koleżanki zacząłem się uczyć francuskiego.
- W stosunku do winnych zostaną wyciągnięte konsekwencje.
- Przyjadę do was bez względu na pogodę.
Jeśli natomiast to rozbudowane wyrażenie przyimkowe pojawi się w środku zdania, na przykład jako wtrącenie, to oddzielamy je przecinkami, np. "Rozpoczęcie zajęć, w związku z remontem budynku szkolnego, zostało przesunięte o tydzień.
Zdanie 3
Prawidłowa odpowiedź: Wolontariusze ochoczo zbierali pieniądze do puszek, chodząc z przystanku na przystanek, i dziękowali za każdy wrzucony grosz.
Tu mamy do czynienia z równoważnikiem zdania opartym na imiesłowie przysłówkowym* (zakończonym na -ąc, -wszy, -łszy), czyli w naszym przypadku jest to: "chodząc z przystanku na przystanek", który oddziela się od reszty zdania np. przecinkami. Zauważyłam, że prawie wszyscy oddzielili ten fragment zdania tylko z jednej strony :) Domyślam się, że podziałała tu niechęć przed stawianiem przecinka przed "i". Nie bójmy się tego! Teraz już wiecie, że są przypadki, gdzie postawienie przecinka przed "i" jest wręcz koniecznością!
*Imiesłowowy równoważnik zdania jest to imiesłów przysłówkowy (wyrazy zakończone na -ąc, -wszy, -łszy) wraz ze swoimi określeniami.
Reguła:
Przecinkiem oddzielamy zdanie nadrzędne od imiesłowowego równoważnika zdania.
Inne przykłady:
- W centrum miasta pojawił się klaun, budząc powszechne zdziwienie.
- Płacząc, mówił, co mu się stało.
- Odpocząwszy, zabrał się ochoczo do pracy.
- Każdy musi określić, czy decyduje się na czytanie książki, dając przykład innym, czy woli obejrzeć adaptację filmową.
Wiem, że to jest dość trudne zagadnienie, ale mam nadzieję, że co nieco zrozumieliście z tego, co tu napisałam :)
Zdanie 4
Prawidłowa odpowiedź: Chciałabym pod choinkę wózek dla lalek, i chomika.
Zaskoczeni? :)
To było właśnie to podchwytliwe zdanie. Czy ktoś zauważył tu pewną dwuznaczność? Bez przecinka wychodzi na to, że wózek, który chcę dostać pod choinkę, ma być zarówno dla lalek, jak i chomika! Popatrzcie jeszcze raz: "Chciałabym pod choinkę wózek dla lalek i chomika".
Reguła: Przecinek można postawić w celu uniknięcia dwuznaczności lub błędnego odczytania tekstu.
A ja Wam powiem, że moja rada jest taka: lepiej w takich przypadkach po prostu przekonstruować zdanie niż bawić się w dwuznaczności :)
Inne przykłady:
- Nowo otwarta myjnia zatrudni pracowników do mycia samochodów, oraz dozorców. (Porównaj: Nowo otwarta myjnia zatrudni pracowników do mycia samochodów oraz dozorców.
Trudne było, prawda? Mam nadzieję, że przydadzą Wam się do czegoś te moje wywody :)
A teraz wyróżnienie dla Kasi J. i natanny, które były najbliżej ideału, podając po trzy prawidłowe odpowiedzi :)
Pisząc tego posta, opierałam się na dwóch źródłach:
- "Słownik interpunkcyjny" E. Polański, M. Szopa;
- "Interpunkcja, czyli przestankowanie, co w głowie zostanie" A. i J. Częścikowie.
Ale jesteś szybka, jeszcze nie zdążylam podać mojej wersji a już odpowiedź. ;-) Przyznam że w ostatnim zdaniu tak bym przecinek postawiła, czułam że ma tam być ale dwuznaczności nie zauważyłam ;-) Za to w trzecim pewnie jednego przecinka bym nie zaznaczyła, w drugim możliwe że tak ;-) Jednym słowem do prawidłowej odpowiedzi było mi daleko i chętnie zobaczę kolejne zagadki z przecinkiem. Może za jakiś czas sprawdzisz czy opaniwaliśmy poznane reguły ;-)
OdpowiedzUsuńPoczułam się trochę jak nauczycielka, która ma zrobić uczniom sprawdzian :) Pomyślę nad tym :)
UsuńMój instynkt mnie nie zawiódł... Następnym razem przyłączam się do zabawy! Świetny pomysł.
OdpowiedzUsuńDziękuję i zapraszam do następnej zagadki. Powinna pojawić się już wkrótce :)
UsuńAż mi wstyd, że swoje recenzje faszeruję, radośnie i bezmyślnie całkiem, tabunami przecinków i innych znaczków :P
OdpowiedzUsuńNic w tym złego, o ile przecinki znajdują się w dobrym miejscu :)
UsuńTak czułam, że w tym ostatnim jest haczyk :) ALe cieszę się, że byłam blisko :)
OdpowiedzUsuńW takim razie intuicja Cię nie zawiodła :)
UsuńJeszcze raz gratuluję wyniku!
Zaskoczona jestem tym przecinkiem przed "i". Jakoś wbite miałam do głowy, że nie stawia się i już. Czy mogłabyś przybliżyć zagadnienie, kiedy wtrącone części zdania oddziela się przecinkami a kiedy myślnikami? Przez Ciebie pisząc komentarz zastanawiam się, czy dobrze wstawiłam przecinki ;)
OdpowiedzUsuńNie przejmuj się, ja nie gryzę :) Nie oceniam nikogo po przecinkach :)
UsuńJeśli chodzi o myślniki, to jest to temat na dłuższą wypowiedź, ale tak pokrótce napiszę Ci, że wskazane jest używanie myślnika wtedy, gdy nie da się zastąpić go innym znakiem przestankowym (jest kilka takich sytuacji, np. na początku kwestii w dialogu). W innych przypadkach, np. przy wtrąceniach, lepiej posługiwać się przecinkiem :)
Jeśli już koniecznie chcemy, to zasadniczo ujmujemy w myślniki wtrącone wyrazy lub wyrażenia, które uzupełniają treść zdania głównego i których opuszczenie nie naruszy jego konstrukcji gramatycznej.
Przykłady:
- Poglądy jego - sensualizm i materializm - nie były w XIX w. nowością.
- Z domu wyjechaliśmy - o ile pamiętam - przed południem.
Ale równie dobrze moglibyśmy wstawić tu przecinki :)
No pięknie!
OdpowiedzUsuńZ interpunkcji dostaję pałę!
Co do wyjaśnienia trzeciego zdania nigdy o tym nie słyszałam!
Czy teraz przed "nigdy" miał być przecinek?
Nie, nie miało być :)
UsuńNie przejmuj się niepowodzeniem. Ja tu ocen nie wystawiam, ewentualnie mogę tylko pomóc.
Nie jesteś jedyną osobą, która poczuła się zaskoczona moimi wyjaśnieniami, ale to najprawdziwsza prawda :)
Zajrzałam tu do ciebie pierwszy raz i co moje oczy widzą- ciekawą językową zabawę.:-) Świetny pomysł, dzięki któremu można wiele się nauczyć.
OdpowiedzUsuńPozdrawiam.
Dziękuję i zapraszam na więcej zagadek :)
Usuńo kurde, nieźle :D a wyglądało na takie proste!:D
OdpowiedzUsuńBo miało tak wyglądać :) Przyznaję, że działałam z premedytacją :)
Usuńoj, przypominają mi się lekcje polskiego:)
OdpowiedzUsuńUps, mam nadzieję, że nie odbierasz tego w negatywny sposób :)
UsuńJeżeli można proszę o dłuższy czas na odpowiedź, bo nie zdążyłam nawet zauważyć, że jest nowy wiel-błąd, a tu już post z rozwiązaniem na mnie czeka :). No chyba, że ja taka wolna jestem :).
OdpowiedzUsuńW każdym razie, nie patrząc na odpowiedzi, odgadłam dwa zdania. Wcale to nie było takie łatwe, ale zabawa jest świetna :)
Następnym razem oczywiście dam więcej czasu. Dzięki za zwrócenie uwagi :)
Usuńno to mnie zaskoczyłaś.... przed "i" przecinkiem chyba najbardziej...
OdpowiedzUsuńNie Ciebie jedną. Czuję się jakbym obaliła jakiś mit :)
UsuńPrawie mi wyszło. Ale faktem jest, że z przecinkami różnie bywa. Na studiach polonistycznych często uczą, żeby wstawiać przecinki tam, gdzie właśnie robimy pauzę wymawiając zdanie.
OdpowiedzUsuńTak, zgadzam się, ale jeśli jest to uzasadnione gramatycznie :)
Usuńco prawda nie brałam teraz udziału, ale jak patrzę na te zdania, to wyłożyłabym się na tym ostatnim :) reszta wyszłaby dobrze :)
OdpowiedzUsuńgratki dla wyróżnionych osób :)
Szczerze mówiąc, gdybym miała rozwiązać zadnie zanim zajęłam się korektą, raczej żadnego zdania nie zrobiłabym dobrze :)
UsuńUświadomiłaś mnie, jaką jestem ignorantką (chociaż ja wolę nazywać się wolnym strzelcem, który gardzi gramatyką i ortografią, jak poeta). :)
OdpowiedzUsuńA tam zaraz ignorantką. Poeci też są potrzebni :) Zamiast dbać o przecinki, dbają o nasze dusze :)
UsuńKurczę przegapiłam taką fajną zabawę. :) Zwłaszcza, że mam pokaźne problemy z przecinkami. ;)
OdpowiedzUsuńNic straconego :) Pewnie z przecinkami coś jeszcze wymyślę :)
UsuńNo to faktycznie baboli narobiłam, obiecuje się poprawić, no przynajmniej będę się starała :)
OdpowiedzUsuńTo ostatnie zadanie to prawdziwy hit, nawet do głowy nie przyszła mi jego dwuznaczność :)
Mnie się tak spodobało to zdanie, że od razu wiedziałam, że go Wam dam do zagadki :)
UsuńBardzo podoba mi się to, że dzięki Twoim postom mogę się trochę douczyć. ;-) Staram się wstawiać przecinki w odpowiednie miejsca, ale tak, jak w przypadku ortografii, z którą raczej nie mam problemu, to w przypadku interpunkcji bywają problemy. Nie zdziwiłabym się, gdyby okazało się, że tylko w poprzednim zdaniu narobiłam błędów. :P
OdpowiedzUsuńCieszę się bardzo :)
UsuńOj, zasady interpunkcji, wbrew pozorom, są naprawdę trudne do opanowania. Mnie zajęło to sporo czasu, a i tak nierzadko się zdarza, że posiłkuje się słownikami interpunkcyjnymi.
Oblałam zadanie w całości:) Często stosuję "taktykę zamienną" w przypadku ortografii, ale nigdy w kontekście przecinków!:)
OdpowiedzUsuńPrzyznaję z przykrością, że nie ogarniam tematu, ja kupiłabym "wózek dla lalek i chomika", i oczywiście zatrudniłabym "pracowników do mycia samochodów i dozorców":)
chomik miałby super legowisko, a dozorca byłby czysty:)
:D Powaliłaś mnie na łopatki! No i jak mam teraz obalić Twoje argumenty? :) :) :)
UsuńNo widzisz? Nie kłamałam mówiąc, że z przecinków jestem noga:) Dobrze, że nie uczę w szkole. Najczęściej u mnie jest tak, że stawiam ich za dużo lub za mało:) Dzięki, że podałaś tak obszerne wyjaśnienia. Zapiszę je w zeszyciku i będę powtarzać przed snem:)
OdpowiedzUsuń